Gadjo Dilo (1997) The Crazy Stranger

Bu yazı her ne kadar filmi onunla beraber izlememiş olsam da Ozan için geliyor (Aslında onunla beraber de izlemiş olabiliriz, emin değilim).

Yaklaşık olarak iki yıl önce izlemiştik, Antwerp’ten Ümit gelmiş ve bize izleme şansı vermişti. Fransız bir gencin, babasından sürekli adını duyduyu bir çingene şarkıcıyı (Nora Luca) bulmak için yollara düşüp Romanya’ya gitmesini, ve Romanya’da çingenelerle beraber yaşamaya başlayıp, hayatının arayışını hikaye alan bir film bu.

Çok içten, insanı hem güldürüp hem de ağlamanın eşiğine getiren, coşku dolu bir komedi, dram ve müzik filmi. Oyuncuların bir çoğu oyuncu bile değil, hayatın içinden gerçek kişiler ve o kadar başarılılar ki, gerçekten de aralarındaymışsınız hissini çok iyi veriyor. Romain Duris o şaşkın duruşuyla ve Rona Hartner ise Romen olmasının verdiği yerelliği yansıtmasıyla övgüyü sonuna kadar hakediyor. Isidor'u canlandıran ya da kendisi olarak oynayan İzidor Serban da çingene kültürünü yansıtabilmesiyle filme olağanüstü bir katkı sağlamış.

Bu filmi Kusturica 'nın filmleriyle kıyaslanıp hangisi çingeneleri daha iyi yansıtıyor, hangisi daha iyi anlatıyor tartışmalarına girmenin pek bir anlamı olmadığını düşünüyorum. Tony Gatlif bu işi daha naif bir şekilde ele alıp daha saf duygular üzerinden gitmiş. Kusturica belki gerçekleri daha çarpıcı ortaya koyabiliyordur ama ikisinin üslubu zaten farklı olduğu için karşılaştırmak da çok yerinde olmaz. İki yönetmen de izlenmeli ve takip edilmeli diyorum.

Müziğin peşinden gitmeyi, çingenelerin zaman zaman eğlenceli zaman zaman ağır duygu yüklü yaşamlarını, görmek istiyorsanız bu filmi kaçırmamalısınız derim. Tutti frutti tequilas kısmını en azından Youtube’dan izleyin.

Şimdi gelelim bu yazının neden Ozan için yazıldığına. Ozan doğumgünü için benden bir yazı istediğinde ne yazacağımı düşünmeye başladım. Bu filmi izlediğim dönemlerde Ozan da Amsterdam’a gelmişti, Ozan, Ümit ve aşkım Ayça ile çok güzel bir haftasonu geçirmiştik, Vondel Park’ta piknik yaparken çingene olmasa da kafaları bir dünya 2 kişi ile yanyana oturup içkilerimizi yudumlayıp onları izlemek bizim günümüze inanılmaz bir neşe katmıştı. Hala o iki kişinin yaptıkları ve bağırışları aklımda.